Wszyscy już chyba widzieliśmy mema o tym jak to 2020 rok został wyreżyserowany przez Quentina Taranino, a scenariusz do niego napisał Stephen King. Film jakim jest COVID 19 niewątpliwie zasługuje na nominacje do Złotych Malin … w sumie to zawsze zastanawiam się czemu, ktoś nagrody za kiepskie filmy nagradza malinami, skoro są one tak pyszne. Nagradzałbym raczej zielonymi brukselkami, czy śmierdzącymi durianami. Wracając jednak do brzegu … świat od kilku miesięcy nie mówi o niczym innym, tak jak by koronawirus był obecnie jedyną chorobą, która zagraża życiu… Na “czerwonym dywanie” przechadza się przecież jeszcze mnóstwo innych chorób, na które powinniśmy zwracać uwagę, abyśmy mogli żyć w zdrowiu. Jedną z nich jest Kleszczowe Zapalenie Mózgu – my osoby aktywne sportowo i często trenujące w zalesionych miejscach jesteśmy w grupie podwyższonego ryzyka. 

Od zawsze powtarzam, że dużo łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć. To tak jak z naszym rozciąganiem po treningu, o którym większość biegaczy i triathlonistów zapomina, dopóki nie przyjdzie kontujza, która wymusza na nas sportową pauzę. Dopiero wtedy zaczynamy zwracać na to uwagę. Cieszę się, że zostałem zaproszony do współpracy, dzięki której powstaje ten post w ramach kampanii „Nie Igraj z kleszczem„, organizowanej przez Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Fundację Aby Żyć oraz Pfizer Polska. 

Pierwsze moje skojarzenie z kleszczami to Sieraków. Dla większości z nas to miejsce niesamowitych triathlonowych zmagań wraz z wymagającym biegiem po magicznym “płaskim” lesie. Dla mnie to jednocześnie miesjce gdzie spędziłem sporą część swojego dzieciństwa. To tam łapałem kleszcze jednego po drugim. Pamiętam jak szliśmy na plażę i na wysokości miejsca, gdzie teraz znajduje się meta zawodów, mama nagle złapała mnie, kiedy zobaczyła jak chodzą mi po szyi dwa. I te metody naszych babć na masło … (nie nie I jeszcze raz nie!). 

Temat Kleszczowego Zapalenia Mózgu jest mi dość bliski – kiedy miałem 12 lat na działce podczas letniego ganiania w lesie kleszcza złapał wtedy mój o rok starszy kolega. Zachorował na zapalenie opon mózgowych, a cała historia niestety nie miała happy endu…

Żeby nie szukać dalej – kilka tygodni temu, napisał do mnie kolega:

Czym są Kleszcze?

Gdyby cofnąć się do szkolnych ławek to podczas lekcji biologii dowiedzielibyśmy się, iż kleszcze sklasyfikowane są jako pajęczaki. To pasożyty, które podobnie jak pająki posiadają osiem odnóży, oraz ciało, które wyjątkowo dobrze adaptuje się do otoczenia. Do przeżycia potrzebują innych organizmów – podobnie jak komary żywią się krwią. Potrzebują jej jednak o wiele więcej – po wkłuciu się w ciało człowieka, potrafią żyć na nim nawet ponad dwa tygodnie. Podobnie jak plażowicze uwielbiają miękkość i ciepło, dlatego tez tak bardzo upodobały sobie pachy, czy okolice naszych genitaliów. 

Większość z nas podczas lata spędza czas na łonie natury. Do lasu uciekamy na długie wybiegania, żeby ochronić się przed słońcem. Triahlonowe zawody, które powoli wracają do kalendarza często też rozgrywane są w przepięknych polskich miejscowościach. To sprawia, że jesteśmy jeszcze bardziej narażeni na złapanie pasażera na gapę podczas treningów. Kleszcze jednak są aktywne, już od momentu, kiedy temperatura zaczyna przekraczać 6 stopni Celsjusza, dlatego powinniśmy zwracać uwagę na nie przez większość roku, nie tylko latem. 

Panuje wśród nas przekonanie, o tym, że kleszcze atakują nas spadając z liściastych drzew – co jest kolejnym fałszywym mitem. Zazwyczaj żyją one na wysokości do 1.5 metra wśród krzewów, w łodygach traw, czy w poszyciu leśnym. Możemy je spotkać zarówno w lesie jak I miejskich parkach czy ogrodach. Nie dalej jak kilka dni temu, kiedy szedłem na basen przy metrze Ursynów zobaczyłem tabliczkę o zwiększonym występowaniu kleszczy przy ogródku. 

Kleszcze żywiąc się ludzką krwią, mogą narazić nas na niebezpieczną chorobę jaką jest Kleszczowe Zapalenie Mózgu, a także bakterie, które wywołują boleriozę. 

Czym jest Kleszczowe Zapalenie Mózgu?

Kleszczowe Zapalenie Mózgu, to choroba wywołana przez wirusa, który jest przenoszony przez kleszcze. Pierwsze jej objawy przypominają grypę, a następnie może u niektórych pacjentów może przerodzić się w m.in zapalenie opon mózgowych. Co gorsze, wirus może spowodować zapalenie mózgu. Może powodować poważne konsekwencje neurologiczne – trwały paraliż, a także sprawiać trudności w oddychaniu, mówieniu, czy przełykaniu. Jest chorobą z poważnymi konsekwencjami dla zdrowia, a także zagrażającą życiu. Niestety nie jest ona wyleczalna lekami, dlatego tak ważna jest to abyśmy możliwie jak najlepiej zadbali o ochronę przed ukłuciami przez kleszcze.  

Jak chronić się przed kleszczami?

Często kiedy idę biegać we wczesnym okresie wiosenno – letnim znajomi się ze mnie śmieją, że ubieram się jak na zimę. Zazwyczaj biegam w cienkiej bluzce z długim rękawem – raz, że wolę się lekko spocić, niż przeziębić, kiedy pogoda z dnia na dzień zmienia się o kilkanaście stopni Celsjujsza. Drugą sprawą jest fakt, iż zakładając ubrania z długim rękawem, czy leginsy, lub długie skarpety dajemy sobie dodatkowe zabezpieczenie przed kleszczami. 

Jeżeli spędzasz w miejscu, gdzie mogą występować te pasożyty więcej czasu dobrze nałożyć na siebie środki które je odstraszają. Pamiętaj, że jest on skuteczny przez krótki czas, dlatego też warto regularnie powtarzać aplikację jego na skórę, szczególnie w miejscach, które nie są zasłonięte przez ubrania. 

Najważniejsze to, abyś regularnie “badał” swoje ciało po treningu w miejscu, w którym możesz być dodatkowo narażony na atak kleszcza.Dobrze wyrobić sobie nawyk – po treningu poświęć 15 minut na rozciągane, rolowanie, a kiedy udasz się pod prysznic dokładnie obejrzyj się pod pachami, pod kolanami, na szyi i głowie oraz w miejscach intymnych. Przyznasz, że nie wymaga to od Ciebie za dużo poświęcenia, a jak będzie skuteczne?

Warto też rozważyć zaszczepienie się przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu, gdyż jest to najskuteczniejsza metoda zapobiegania tej chorobie. W Polsce sezon kleszczowy trwa zwykle od lutego do października, choć przez zmiany klimatyczne kleszcze możemy spotkać przez cały rok. Proces szczepienia można rozpocząć w dowolnym okresie – przyjmuje się zazwyczaj trzy dawki w odstępie kilkumiesięcznym, a następnie dawki przypominające. 

Jeżeli będziesz planować zaszczepienie się, zwróć się do lekarza o poradę i razem z nim ustal swój indywidualny plan ochrony. 

Gdybyś jednak złapał już nieproszonego gościa na swoje skórze, usuń go możliwie jak najszybciej. Należy to robić bardzo ostrożnie, aby nie oderwać odwłoku od części ciała, która jest wbita w nasze ciało. Na rynku dospne są specjalne narzędzia takie jak np. Karta do usuwania kleszczy. Możesz też użyć pęsety. 

Kleszczowe Zapalenie Mózgu jest dla nas bardzo niebezpieczne, jednak jeżeli chcemy się przed nim uchronić musimy wszyscy podjąć odpowiednie środki ostrożności. Nie wymagają one wiele zachodu, a znacznie podniosą nasze bezpieczeństwo. Dbajmy o Siebie. Lepiej zapobiegać niż leczyć.